Jak zwalczyć bóle stawów? Wypróbuj zdrowotne kąpiele i okłady
Niezależnie od przyczyny – z powodu przeciążeń spowodowanych intensywnymi ćwiczeniami bądź pracą fizyczną czy też ze względu na chorobę zwyrodnieniową – bóle stawów ograniczają ruchomość i powodują ból utrudniający codzienne funkcjonowanie. W ich łagodzeniu pomagają nie tylko odpowiednie sporty, ale też dieta oraz balneoterapia, czyli lecznicze kąpiele.
Nie tylko seniorzy, czyli dlaczego bolą nas stawy?
Bóle stawów, często kojarzone wyłącznie z problemem osób starszych, mogą mieć różne przyczyny i pojawiać się już u bardzo młodych osób. Często ich powodem jest nadwaga lub otyłość (dolegliwości pojawiają się wówczas dlatego, że stawy muszą utrzymywać zbyt duży ciężar ciała), nadmierne obciążanie stawów ćwiczeniami (to dlatego biegacze zazwyczaj skarżą się na bóle kolan), a także garbienie się i długotrwałe przebywanie w tej samej pozycji (na przykład podczas pracy przy komputerze).
U seniorów ból stawów często wiąże się z chorobą zwyrodnieniową, której powodem jest przedwczesne zużycie i zwyrodnienie tkanek tworzących staw. Pierwsze jej objawy pojawiają się zwykle między 40. a 60. rokiem życia i najczęściej dotyczą kręgosłupa, głównie jego odcinka lędźwiowego. Na osteoartrozę, czyli chorobę zwyrodnieniową stawów, leczy się w Polsce aż 8 milionów pacjentów. Szacuje się, że jest ona jedną z dziesięciu chorób, które powodują najcięższe kalectwa na świecie.
Nie zawsze jednak bóle stawowe pojawiają się w podeszłym wieku – druga co do częstości występowania choroba zapalna stawów to RZS, czyli reumatoidalne zapalenie stawów, która może dawać objawy już około 30. roku życia. Na RZS choruje więcej kobiet niż mężczyzn – w Polsce leczy się na nie około 200,000 osób. Dla porównania: to ilość pacjentów odpowiadająca ilości mieszkańców jednego z większych polskich miast – Torunia…
Gdy zwykłe czynności sprawiają trudność
Objawy, które powinny zwrócić naszą uwagę, to ból, sztywność i obrzęk stawów. Nierzadko skóra przy chorym stawie jest cieplejsza i zaczerwieniona. Osoba borykająca się z bólem stawów potrzebuje często czasu, na przykład rano, na ich rozruszanie, a zwykłe czynności, takie jak zapięcie guzików przy koszuli czy odkręcenie kranu, sprawiają jej sporą trudność. Dolegliwości na początku są krótkotrwałe, z czasem jednak nasilają się i utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Ćwicz i jedz dla zdrowia stawów
Profilaktyka bólu stawów opiera się na kilku zasadniczych filarach, z których najważniejszymi są odpowiednia aktywność fizyczna i zdrowa dieta. Szczególnie poleca się sporty, które opierają się na płynności ruchów – zaliczamy do nich pływanie, jazdę na rowerze, nordic walking, pilates i jogę – które zawsze należy poprzedzić rozgrzewką. Nawet niewielka aktywność fizyczna sprawia, że tkanka chrzęstna naszych stawów zwiększa objętość, stawy stają się sprawniejsze, lepiej ukrwione i dotlenione. Ćwiczenia pomagają także utrzymać odpowiednią wagę ciała, co z kolei przekłada się na mniejsze obciążenie stawów i tym samym zminimalizowanie ryzyka ich uszkodzenia i wystąpienia dolegliwości bólowych.
Jeśli zaś chodzi o dietę, ważne jest spożywanie białka – jednego z głównych składników budujących chrząstkę stawową – a także kwasów omega-3 oraz witamin D i C. Istotny jest także kolagen, który wpływa na elastyczność i wytrzymałość stawów.
Niezwykłe kąpiele i okłady
Leczenie bólu stawów zależy od przyczyny dolegliwości i zawsze dobierane jest przez lekarza po odpowiedniej diagnostyce. Poza lekami farmaceutycznymi wielu pacjentom ulgę przynoszą odpowiednie ćwiczenia fizyczne, takie jak jazda na rowerze i pływanie, a także balneoterapia, czyli terapia za pomocą kąpieli. Szczególnie, jeśli woda, w której przebywa chory, ma właściwości zdrowotne.
Na właściwe funkcjonowanie stawów świetnie wpływają przede wszystkim baseny solankowo-siarczkowe, czyli wysoko zmineralizowane wody o zawartości kationów i anionów takich jak siarka, brom czy jod. Balneoterapie są stosowane od wieków, a ich wpływ na ludzkie zdrowie nie pozostawia wątpliwości.
Solanka siarczkowo-bromkowo-jodkowo-borowa pozytywnie oddziałuje na funkcjonowanie chrząstek stawowych i stawów, a przy tym jest polecana przy leczeniu schorzeń reumatycznych. Wody takie działają przeciwzapalnie, pomagają odbudowywać połączenia kolagenowe chrząstek stawowych i regenerują je.
Aby zapewnić sobie pełne efekty lecznicze takich kąpieli, po wyjściu z wody warto unikać przez dwie godziny prysznica, by nie spłukać z ciała związków siarki. Związki takie wchłaniają się bowiem jeszcze przez jakiś czas.
Innym polecanym przez ekspertów naturalnym sposobem na bóle stawów jest kąpiel w zawiesinie borowinowej, które poleca się m.in. w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów. Borowina bowiem wspomaga leczenie stanów zapalnych, polecana jest też przy chorobach reumatycznych i na sztywniejące zapalenie stawów kręgosłupa. W takiej kąpieli miesza się torfowy muł z wodą, a gęstą, ciepłą papką okłada się skórę. Można również wejść do niej lub zastosować półkąpiel (od pasa w dół) bądź nasiadówkę. Ciepło takiego zabiegu pobudza krążenie krwi i przyspiesza wchłanianie składników aktywnych z torfu. Borowina przechwytuje zaś i zatrzymuje wydalane przez organizm zbędny produkty przemiany materii.
Kąpiele lub okłady borowinowe rozluźniają napięcia, zmniejszają dolegliwości bólowe oraz zwiększają elastyczność mięśni oraz ruchomość stawów. W zmianach zwyrodnieniowych stawów przyspieszają zaś odbudowę uszkodzonych elementów stawowych.
Stan stawów przekłada się nie tylko na nasze samopoczucie, ale przede wszystkim na naszą sprawność, a przestrzeganie tych kilku opisanych wcześniej zasad pomoże nam dłużej cieszyć się ich dobrym zdrowiem. PoSTAWmy więc na profilaktykę i pamiętajmy, że o stawy warto dbać w każdym wieku!
